Kızak

Kar Kızağı Teknikleri

Kar kızağı çocukluk hatıralarımızda yer alsa da, aslında olimpiyatlar da özel pistler ve kızaklarla yapılan bir tür spordur. Ülkemizde yeni yeni oluşmaya başlasa da tarihi geçmişi çok eskidir. Eskimo, Alaska ve İsviçre’nin çok önem verdiği, geçmişlerinden gelen bir tekniktir kızak. Kayak merkezlerinde en basit ve kullanışı kolay haliyle yapılmaktadır. Kayarken çok dikkat etmek gereklidir. Özellikle ülkemizin kayak merkezlerinde çocukların en çok ilgisini çeken bir aktivitedir. Siz de profesyonel kızak sporunu merak ediyorsanız, aşağıdaki kızak tekniklerinden ve türlerinden yararlanabilirsiniz.

KIZAK

Düz ve dar iki ayağa sahip tekerleksiz araçlarla kar ve buzlu yüzeylerde kayılarak yapılan kış sporudur. Kızakta bir ya da iki binicinin oturacağı sağlam bir yer olmalıdır. Tek kişilik kızaklar 20kg,çift kişilik kızaklar 22kg’yi geçmemelidir. Suni olarak yapılan sahalarda saatte 100km’ye kadar hız yapılabilir. Sahanın uzunluğu 1000-1500m ve en az 9-15m çapında kavşağı olmalıdır.

Bu sporun birbirinden farklı 5 türü vardır;

1.Bobsled(Bobsle Igh) Yarışı

Bob kızak anlamındadır. İki ya da dört kişinin bindiği kızağın, yapay ya da doğal eğimden kaydırılmasıyla yapılan spordur. Uluslararası yarışmalarda yapay pistler kullanılır. Parkur uzunluğu en az 1500m,eğimi ise %8-15 arasında değişmektedir. Parkurda en az 15 viraj bulunur. Bu dönemeçler 6m yükseklikteki içbükey duvarlarla çevrilidir. Ayrıca düz bölümlerde de kızağın parkurdan çıkmasını önleyecek duvarlar vardır. Dört kişiden oluşan yarışma ekibi için,3.80m boyunda 220kg ağırlığında, iki kişiden oluşan ekip içinse 2.70m boyunda 160kg ağırlığında bir kızak kullanılır. Kızakçılar, gerek çalışmalarda gerekse yarışmalarda koruyucu başlık, yarış gözlüğü, koruyucu dizlik ve dirseklik kullanırlar. Bobsled’de takım elemanları arasındaki uyum çok önemlidir. Arkada oturan frenci, önde oturan dümenciyle uyum içinde olmalıdır. Kızağı yalpalatmadan ve birbirlerine çarpmadan hızlı çıkışı sağlamak gerekir. Kızaklar ve yarışmacılar, çıkış alanında ad çekimi ile belirlenen sıraya göre sıralanırlar. Kızaklar hız alana dek itilir. Yarışma sırasında yarışmacılar kızaktan düşerlerse kızağa tekrar binebilirler.

2.Cresta(Skeleton) Kızak Yarışı

Kızak üzerinde bir şey bulunmaması sebebiyle ‘skeleton(iskelet) ismiyle tanınır. Yarışma pisti Bobsled pisti gibidir. Kızak, iki çelik kızak ayağı ve bunlara tutturulan düz bir parçadan oluşur. Düz parçanın üstünde göğüs koyma yeri vardır. Yarışmacı kızağa yüzükoyun yatar, vücut ağırlığını sağa sola kaydırarak hareket eder. Saatte 140km’ye varan hızlar elde edilir.

3.Köpek Koşulu Kızak Yarışları

Karlı arazide köpeklerin koşulu olduğu kızaklarla yapılan yarışlardır. Yarışmalar açık arazide, belirlenen iki nokta arasında düzenlenir. Mesafe 19-48km arasında değişir. Modern yarış kızakları 13.5kg ağırlığında olup hafiftir.

Kızağa özel eğitilmiş köpekler koşulur. Eskimo, Alaska ve Samoyet köpekleri en çok tercih edilenlerdir. Sürücü-köpek arasındaki uyumun yanı sıra, yön tayini, parkurun iyi kullanılması ve temponun ayarlanması önemlidir. Köpeklere kızaklara ikişerli koşulur ve önde önder bir köpek bulunur. Kızaklar 5,7 ya da 9 köpekli olabilirler.

4.Luge Kızak Yarışı

Luge adı verilen kızaklarla yapılır. Avusturya’nın geleneksel kış sporu olan Luge, diğer orta Avrupa ülkelerinde de çok ilgi görür. Luge pisti Bobsled pistine benzer. Farklı olarak daha dik ve keskin dönemeçleri vardır.En az 12 tane dönemeç olmalıdır, pistin uzunluğu 1000m’dir. Kızağın branda yada fiberglasstan yapılma bir yada iki oturacak yeri bulunur. Tek oturaklı kızak 22kg,çift oturaklı kızak 24kg’dır.Yüksekliği 30cm’dirKızak ayaklarının içten içe genişliği en fazla 45cm’dir.Çıkışta, yarışmacı yere çakılı iki kanca tutarak kendini içeriye doğru çeker ve ilk metrelerde eldivenlerinde bulunan teller yardımıyla buzu iter ve hız kazanmaya çalışır. Tek kişilik kızaklarda erkekler ve bayanlarda, çift kişilik kızaklarda yalnızca erkeklerde yarışma düzenlenir. Bayan yarışmacılar en fazla 85,erkekler ise 95kg. olabilirler. Yarışmacılar, ayaklarını ve elleriyle tuttukları bu ipi kullanarak kızağı yönlendirir. Kızak esnek yapıda olduğundan özellikle dönüşlerde bundan yararlanılır. Yarışmacılar 4 iniş yaparlar, sonuçlar toplam üzerinden en düşük zamana göre değerlendirilir.

5.Toboggan Kızak Yarışı

Toboggan adlı ayaksız kızaklarla yapılan kayma sporudur. Günümüz Tobogganları hikori, huşağacı ya da meşeden yapılır. Çaprazlama olarak çakılmış düzgün tahtalar kullanılır. İnce metalden yapılanları da vardır. İçten içe genişliği 45cm’dir.Boyu ise 2.8m ile 1.2m uzunluğundadır. Kızağın ön tarafı sağa sola çevrilerek veya bir ayağı dümen gibi kullanılarak kızağa yön verilebilir.